පරමාකන්ද විහාරය

පරමාකන්ද විහාරය

පරමාකන්ද විහාරය පිහිටා ඇත්තේ පුත්තලම් දිස්ත්‍රික්කයේ කොළඹ, හලාවත, බංගදෙණිය, පල්ලම ආදී ප්‍රදේශ පසුවී හමු වන ආණමඩුව ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයේ පරමාකන්ද ග්‍රාම නිලධාරී වසමේය. මෙම විහාරස්ථානයේ ආශ්‍රිතව පොළොව මට්ටමේ සිට අඩි සිය ගණනක් උසින් පිහිටා ඇති ගල්ලෙන් හා පර්වත විශාල සංඛ්‍යාවක් පවතින බවද කියැවේ.

ඓතිහාසික අතින් ඉතා වැදගත් ස්ථානයක් ගන්නා පුරාණ පුදබිමකි. දැනට භාවිත වන පරමාකන්ද යන නාමය පරමේශ්වර කන්ද යන්නේ නිර්මාණය වූවක් යැයිද විශ්වාසයක් පවතී. තවද පරමකන්ද (උතුම් කන්ද) යන තේරුම් සහිතව මේ නම ලැබී ඇතැයි ද සැලකේ. ක්‍රි.ව. 89-77 කාලයේ දී වළගම්බා රජතුමා විසින් මෙම විහාරය කරවූ බව ද සඳහන් වේ. එමෙන්ම දුටුගැමුණු රජුගේ යුගයේදී හෝ සද්ධාතිස්ස රජුගේ යුගයේ දී හෝ ඉදි වූවක් බවට ද සාධක හමු වී ඇති බව කියැවේ. ඒ අනුව මෙය දුටුගැමුණු රජුගේ නන්දිමිත්‍ර නම් සෙන්පතියාගේ මූලිකත්වයෙන් ඉදිකරන ලද්දක් වීමට හැකි බව කියවේ.

මීට සම්බන්ධ වූ ශිලා ලිපියක් එයා ආසන්නයේම පිහිටි තෝනිගල නම් වූ ස්ථානයෙන් හමු වී ඇති බවත් එහි සඳහන් වන පරිදි මෙම පර්වතයේ නාමය “අච්චගිරික තිස පබ්බත“ නම් වන බවත් කියැවේ. මෙහි වූ කටාරම් ලෙනක් ආසන්නයේ ඉදිකර ඇති ප්‍රතිමාගෘහය මහනුවර සම්ප්‍රදායට අයත් යැයි සැලකෙන අතර එය සපථ කරන්නා වූ මූර්ති හා සිතුවම් වලින් ද යුක්ත වේ. පරමාකන්ද ගල් විහාරයේ බිත්තිය මීට අවුරුදු 150 කට පමණ පෙර ප්‍රතිසංස්කරණය කර ඇති බවටද සාක්ෂි පවතී. බිත්තියේ බදාම සමහරක් ගැලවී ගොස් ඇති ස්ථාන වලින් පුරාණ විහාර ගෙයි වූ නුවර යුගයට අයත් සිතුවම් දැක ගැනීමට හැකිව ඇත.

මෙම විහාර භූමියේ පිහිටි කටාරම් සහිත ලෙනක වූ ශිලා ලිපියක තිස්ස නම් නැවියෙක් පිළිබඳ සඳහනක් ද පවතී. ප්‍රතිමා ගෘහයේ සිට මීටර් තුනක් නැගෙනහිරට වන්නට ඇති ආසන්නයේ දාගැබ පිහිටා ඇත. එහි උස මීටර් අටක් ද විශ්කම්භය මීටර් හයක් ද වේ. මෙම විහාරය ආශ්‍රිතව කටාරම් ලෙන් හයක් පමණ වන අතර නටඹුන් වූ ගොඩනැගිලි කිහිපයක් ද ගිරි ලිපියක් හා පුවරු ලිපියක් ද හමුවේ.

ග්‍රන්ථ සහ පින්තූර මූලාශ්‍ර - පෞරාණික ස්ථාන හා ස්මාරක - පුරාවිද්‍යා ද දෙපාර්තමේන්තුව